Türkiye’de tek dünyada sayılı entegre Birincil Alüminyum üretim tesisi Eti Alüminyum A.Ş, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nca, Değer tespit çalışmalarının tamamlanması ve şartnamesinin hazırlanması sonrasında (Temmuz-Ağustos aylarında) satış işlemlerine geçilecektir.
TMMOB Metalurji Mühendisleri Odası olarak hükümeti ve yetkilileri bir kez daha uyarıyoruz; Şu anda tam kapasite ve yüksek verimle çalışan, dünyada en ucuz birincil alüminyum üreten fabrikalarından biri olan ve kendi kaynaklarıyla tesisi kapasite artırımı bağlamında modernize edebilecek güce erişen Eti Aluminyum A.Ş’nin özelleştirilmesinden derhal vazgeçilmeli ve sonucu Çinkur akıbetine uğrayacak Eti Krom, Eti Gümüş, Eti Bakır ile birlikte eski konumuna Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü’ne iade edilmelidir.
Geçtiğimiz günlerde, Eti Bakır A.Ş. ile Karadeniz Bakır İşletmeleri A.Ş.ye (KBİ) ait Samsun İşletmesi'nin 33 milyon dolara Ce-Ka İnşaat Makina Madencilik A.Ş.’ne, Eti Gümüş A.Ş.’nin 41.200.000 dolara Söğütsen Seramik Sanayi İnşaat Madencilik İthalat İhracat A.Ş.’ne, Eti Krom A.Ş.’nin 58.100.000 dolara Yıltaş İnşaat Ticaret Ltd. Şti’ne, kasalarındaki mevcut nakitleri, stoklarındaki hammadde ve satışa hazır metalleri, taşınmaz varlıkları (arsa, bina,vb), kamunun malı olan madenlerin ruhsatlarıyla birlikte yok pahasına satılması, Tesisleri alanların tadilat gerekçesiyle yıllarca emek vermiş çalışanlarını kapının önüne koyması. En önemlisi, bu tesislerin sonlarının Çinkur’da olduğu gibi kapanarak çürümeye terk edilecek olması, satılan paralara bir daha kurulmasının mümkün olmaması ve sonuçta Türkiye maden-metalurji sanayisinin yok edilmesi adına tarihe kara leke olarak geçecek uygulamalardır.
Temmuz ayında sıra, ülkemizin tek alüminyum tesisi olan Seydişehir Eti Alüminyum A.Ş.’ndedir.
Bilindiği gibi; 14.04.2003 tarihinde SUAL Alümiyumun Başkanı Viktor Vekselberg Başbakan Erdoğan ile görüşmüş, 24.04.2003 Kemal Unakıtan’ın Rusya ziyareti gerçekleşmiştir. Bakan dönüşünde, “ Dev Rus firmalarının özelleştirme kapsamına alınmayan Seydişehir'le diğer bazı tesislerle ilgilendiklerini” belirtmiştir. 28.04.2003 tarihinde Fine Group elemanı Mehmet TUTAL refakatındaki SUAL personeli Eti Alüminyum Tesislerine gelerek incelemelerde bulunmuştur.
20.05.2003 tarihli Özelleştirme İdaresinin yazısı ile, Seydişehir Eti Alüminyum A.Ş.; “Eti Holding A.Ş.ye olan borçlarından arındırıldıktan sonra, kullanımlarında bulunan maden ruhsatları da dahil olmak üzere tüm hak ve yükümlülükleriyle birlikte” Özelleştirme kapsam ve programına alınması teklif edildi.
13.08.2003 tarih 2003/49 sayılı Özelleştirme Yüksek Kurulu kararı ile Eti Alüminyum A.Ş.; “Eti Holding A.Ş.ye olan borçlarından arındırıldıktan sonra, kullanımlarında bulunan maden ruhsatları da dahil olmak üzere tüm hak ve yükümlülükleriyle birlikte” Özelleştirme kapsam ve programına alındı.
O günlerde tesislerde ve barajlarımızda incelemeler yapan Rus firmaların teknik heyetinin verdiği raporda “ ... Tesislerin özelleştirilmesi ancak enerji konumunun çözümünden sonra mümkün olabilir.” ifadeleri yer almaktadır.
08.09.2003 tarih 2003/53 sayılı Özelleştirme Yüksek Kurulu kararı ile 1.Oymapınar Barajı Hidroelektrik Üretim Tesisleri özelleştirme kapsam ve programına alınmış, 2. Oymapınar Barajı Hidroelektrik Üretim Tesislerinin özelleştirme kapsam ve programında bulunan Eti AlüminyumA.Ş.’ye devredilmiştir.
19.11.2003 tüm bu gelişmelerin sonunda Bakan, Eti Alüminyumun özelleştirmesini; “Eti Alüminyumun enerji fiyatları nedeniyle zarar ettiği, teknolojisinin eskidiği, 200-300 milyon Dolar yatırım yapılması gerektiğini ancak devletin bu parayı verecek gücü olmadığını ve bu nedenle de ülkenin madenlerini, elektrik enerjisi üreten barajlarını, mutlaka bu tesisin burayı işletecek bir yabancı firmaya satılacağını ve de tesisi alacak şirketin işletmeyi çalıştırabilmesi için kâr etmesi gerektiği” şeklindeki açıklamalarıyla savunuyordu.
Yukarıda belirtildiği üzere, sıra Eti Alüminyum A.Ş’nin özelleştirilmesine gelmiştir. Bugüne kadar yaşananların ışığında hiç şüphe yoktur ki yapılacak özelleştirme, yine aynı raporda yazıldığı gibi “… Türk hükümeti ile çalışır bir tesisin özelleştirilmesi değil iflas durumunda bir şirketin özelleştirilmesi.” Şeklinde olacak, Seydişehir Eti Alüminyum diğer tesislerimiz gibi yok pahasına elden çıkarılacak ve yine çalışanlarına kapı gösterilecektir.
TMMOB Metalurji Mühendisleri Odası olarak hükümeti ve yetkilileri bir kez daha uyarıyoruz; Şu anda tam kapasite ve yüksek verimle çalışan, dünyada en ucuz birincil alüminyum üreten fabrikalarından biri olan ve kendi kaynaklarıyla tesisi kapasite artırımı bağlamında modernize edebilecek güce erişen Eti Aluminyum A.Ş’nin özelleştirilmesinden derhal vazgeçilmeli ve sonucu Çinkur akıbetine uğrayacak Eti Krom, Eti Gümüş, Eti Bakır eski konumuna Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü’ne iade edilmelidir.
