Kütahya Gümüşköy'de bulunan Eti Gümüş A.Ş. ait gümüş madeni işletmesinde atık depolama barajında taşma meydana gelmiş ve atık barajı yıkılma tehlikesi ile karşı karşıyadır.
Kütahya ili Gümüşköy'de uzun yıllardır siyanürleme yöntemiyle gümüş üretimi yapan, gümüş tesislerinin atık barajları çevreyi tehdit eder büyük boyutlu atık depoları durumuna gelmiştir. Bugüne kadar hiçbir önlem alınmadan, yapılan üretimle dolmuş ve birkaç kez sızma yapan, baraj gövdesi artık bu atığı tutamayacak konumdadır.
Ayrıca barajdan sızmalar ve taşmalar dışında yüzeyinden sürekli olarak buharlaşan hidrojen siyanür gazı çevreyi zehirlemekte, bölgede ağır metallerin çözünmesine ve besin zincirine girmesine neden olmaktadır.
Kurulduğundan bu yana çevre köylerde insan ve canlı yaşamını tehdit eden ve çeşitli hastalıklara neden olan bu tesis artık tartışmasız olarak kapatılmalıdır. Tesisin kapatılmasının ardından birikmiş olan atıklar, sızma yapmayacak ve buharlaşma olmayacak biçimde doğayla irtibatı kesilecek biçimde kapatılmalı, kontrol edilmelidir.
Bu tesisin sonuçları siyanürle altın üretimi yapan diğer tesisler için örnek alınarak siyanürle altın işletmeciliğini geldiği sonuçlar itibarıyla, derhal benzeri tesislerde kapatılmalıdır.
Yıllardır yargının verdiği kararlar uygulanmayarak Türkiye'nin her yanını bu tür atık barajlarına dönmesi sağlanmıştır. Ayrıca bir çok bölgede proje aşaması olan tesisler düşünülmektedir.
İzmir-Bergama, Gümüşhane, Uşak-Eşme-Kışladağ, Erzincan-İliç-Çöpler gibi çalışmaya başlamış tesislerinde ara ara yaşanan sorunlar göz önüne alınarak, sonucunun şimdiden böyle olacağının bilinmeli ve derhal kapatılmalıdır.
Sağlıklı bir çevrede yaşama hakkımızın korunması için bu tür tesislerin çalışmaları sonlandırılmalı, atıkları için kısa sürede kontrol altına alınacak faaliyetler başlatılmalıdır.
Cemalettin KÜÇÜK
TMMOB Metalurji Mühendisleri Odası
Yönetim Kurulu Başkanı
