Fizik- Kimya- Metalurji ve Çevre Mühendisleri Odaları İstanbul Şubelerinin düzenlediği "Ücretli Çalışan ve İşsiz mühendislerin yaşadıkları sorunlar ve birlikte neler yapılabilir" konulu toplantı Anadolu Yakası Sağlık Meslek Odalarının ortak binasında 28 Mart 2008 tarihinde yaklaşık 40 mühendisin katılımı ile gerçekleştirildi.
Açılış konuşmasında genel bir kriz ve yaşanan koşullar değerlendirilmesi yapıldı. TMMOB'nin kasım ayında "Ücretli Çalışan ve İşsiz Mühendis mimar ve Plancılar Kurultayı" düzenleyeceğinin bilgisi verilerek arkadaşların yaşadıkları deneyimleri aktarmaları için söz meslektaşlara bırakıldı.
Söz alan mühendis arkadaşlardan biri, iş hukuku alanına vakıf bir arkadaşın genel olarak bilgi verip veremeyeceğini sordu. Verebilirse iyi olur önerisi geldi.
Bu konuda asıl olarak bu toplantının hukuki bir bilgilendirme toplantısı olmadığı, onu da kapsayan ama asıl olarak mühendis arkadaşlardan gelecek öneriler ile bir bütün olarak neler yapılabileceğini onlardan dinlemek ve önerileri alıp birlikte neler yapılabileceğimize karar vermek üzere bu toplantının düzenlendiği yinelendi.
Meslektaşlarımızın dile getirdiği görüşler aşağıya çıkartılmıştır:
- Demokratik platformlarda sesimiz pek çıkmıyor, yeterince katılım sağlayamıyoruz.
- İşveren karşısında hukuki durumumuz tartışmakta fayda var.
- İflas erteleme ile işveren size olan borçlarını da ertelemiş oluyor.
- İstihdam yaratmak asıl olarak yabancı-özel ve devlet sermayesi sorumluluğundadır. Bu sorun politik olarak çözülür. Onun dışında bireysel çözümler aranacaktır.
- Çalışmak için, düşük ücretler hatta asgari ücret teklif ediliyor. Satıştan prim almak teklif ediliyor.
- Kriz döneminde herkes boş boş oturuyor.
- İş için hangi kapıyı çalsak, "biz işçi çıkarıyoruz. sen iş için geliyorsun" cevabı alıyoruz.
- Üretim ve satış yapan bir firmada çalışıyorum. Üretim ve satışlar düştü. Patron hepimiz topladı. Önce 2008 izinleri kullandırıldı, ardından 2009 izinleri kullandırıldı. Onlarda bitince işveren tüm çalışanlar topladı ve yarı zamanlı çalışma kararı çıktı. 2 aydır bu yöntem uygulanıyor. İşverenin niyeti de krizden etkilenmek kadar önemlidir.
- Krizin uzun süreceği artık çok açık görünüyor. 2001 krizinden daha şiddetli bir krizle karşı karşıyayız. Doğal olarak yeni bir üretim ilişkisi biçimlendirmek gerekiyor. Bunu tartışmak gerekiyor.
- Bizlerin yerine Postabaşları ile üretimi sürdürüyorlar. PHmetre kullanmasını bilmeyen postabaşı ile üretim yapıyorlar. Bunu dikkate almak gerekiyor. Bilgi olsun diye not ediyorum. Bir de yetkili çalışan arkadaşlarımızın, mühendis işe alırken öncelikle odayı aramalarının önemli olduğunu düşünüyorum. Ayrıca iş görüşmesine giderken ücret noktasında tutarlı olmak gerekiyor. 2003 yılında iş görüşmesine gelen mühendis asgari ücret isteyince, kendisi ile konuştum. Sen mühendis olarak bu ücrete çalışmaman gerekir, ayrıca sen bu ücreti istediğin zaman benimde hayat standartımı düşüreceğini söyledim.
- Odalar ücret talep etmeksizin üyelerine hukuki danışmanlık hizmeti vermelidirler. Gerekirse üyenin talebi doğrultusunda işletmelere üyelerinin arkalarında olduklarını ifade eden yazı yazmalıdırlar.
- Ben işten çıkarıldım. 2 aydır maaş almadım. İhbar tazminatı da vermedirler.
- Kimya mesleğinin standartlarının belirlenmesi toplantısına katılan odamız yetenek ve beceri standardizasyonunun yanında ücret standardizasyonu için de çalışmalıdır.
- Mühendislerin işçileşme süreci yeni başlamadı. Kriz bunu daha görünür kılıyor. Krizi biz çıkarmadık, ama sonuçları bize fatura ediliyor. Bizim işletmede patron "kanun artık patrona geçmez" dedi. Mesaileri kaldırmaya kalktı. İşçilerle birlikte konuşarak birlikte tavır alınca geri adım atmak zorunda kaldı. Durumun vahametini göstermek açısından da "Gelir gider durumunu ortaya koyalım" dedi. Bende kazandığınız dönemde niye gelir gider durumunu ortaya koymadınız. Çünkü o zaman kazanıyordunuz dedim.Sorun; işçiler, odalarımız ve diğer kurumların birlikte davranmaları ile çözülebilir.
- Avrupa ülkelerinde her mühendis odalara üye olmak zorunda, ayrıca bütün odalar bir olmalı ve bir yasa çıkartılması için baskı gücü oluşturmalılar, İşlerin ciddi olarak yapılması için mühendis çalıştırılmalı ve yetki mühendislerde olmalıdır
- TMMOB örgütlülüğünün çok önemli olduğunu düşünüyorum. Hükümet yasal düzenlemelerle kendisine ayak bağı olduğunu söyleyerek odaları işlevsiz hale getirmek istiyor.
- 2006'da mezun oldum. 2008 Eylülünde işten çıkarıldım. İşsizlik maaşı alamıyorum. Tam bir çıkmaz içerisindeyim. Her yere özgeçmişi gönderiyorum ama iş görüşmesine dahi çağrılmıyorum.
- 16 yıllık mühendisim. Ben işten çıkarmalarda meslektaşlarımızın rolüne değinmek istiyorum. Kendine güveni olmayan meslektaşlarımız başka bir meslektaşını çok çabuk gözden çıkarıp harcayabiliyor.
- Mühendislerin işçileşmesi eğilimi sürüyor.
- Şimdi birde aracı şirketler ortaya çıktı. Sizi şirketlere pazarlıyorlar.
- Ben işsiz olduğum halde aidatlarımı odaya ödüyorum. İlerde birikmiş olarak daha ağır koşullarda ödemek zorunda kalmak istemediğim için aidatlarımı ödüyorum.
- Kıdem tazminatı ile ilgili değişiklik önerisi hükümetin gündeminde. Buna hazırlıklı olmak gerekiyor.
- Haftada iki gün hukuki danışmanlık hizmeti vermeliyiz.
- İşsizlik sigortası kullanımı muamma görünüyor. Hukuki hakların kullanımı konusunda ciddi bir kafa karışıklığı var.
- İşsizliğin arttığı bu koşullarda ücretsiz eğitimler organize edelim. Hatta çevre mevzuatı ve konusunda olabilir bu eğitimler.
Sonuç olarak;
İkili bir görev tanımlaması ortaya çıktı.
- Odaların hukuki danışma hizmetini hem bilgilendirme toplantıları hem de sürekli bir danışmanlık hizmeti ile yerine getirmeleri gerektiği, bunu TMMOB'ye bağlı bütün odaların İstanbul şubelerinin yapması gerektiği ifade edildi. En kısa zamanda iş hukuku alanında uzman bir hukukçu ile bilgilendirme toplantısının düzenlenmesi konusunda fikir birliğine varıldı. TMMOB birimlerinin ortak hukuki danışma hizmeti için Ücretli Çalışan ve İşsiz Mühendisler Kurultayı Yürütme Komitesine öneri götürülmesi konusunda fikir birliğine varıldı.
- Bu toplantıların düzenli yapılması, aynı zamanda ücretli çalışan ve işsiz mühendisler kurultayı içinde hazırlık yapılması konularında fikir birliği oluştu. Yine ortak yapmış olduğumuz sanayi siteleri toplantılarının daha düzenli yapılabilmesi için bütün mühendis arkadaşlarının sorumluluk alması gerektiği konusunda fikir birliğine varıldı.